Fisherman's rib en Brioche stitch
Om ze te vergelijken gebruik ik de Engelstalige benamingen: fisherman's rib en brioche stitch, want de officiële naam voor beide steken in het Nederlands is 'patentsteek'.
De steken zien eruit zoals een 1x1 rib, maar zijn veel compacter, veel dikker van structuur. Ze zien er aan beide zijden hetzelfde uit. Het breiwerk krult niet om maar ligt mooi vlak, een ideale steek voor een sjaal of sjerp, vandaar de overige Nederlandse benamingen.
De fisherman's rib is iets eenvoudiger om aan te leren, maar waag je gerust aan de brioche stitch, die is echt te doen!
Ik leg eerst uit hoe je op een eenvoudige manier de beide steken kunt breien, en daarna komen er zowel voor de fisherman's rib als voor de brioche stitch een aantal uitbreidingen:
- alternatieve werkwijzen voor vlak breien
- rondbreien
- met 2 kleuren breien (vlak en rond)
- halve patentsteek
- meerderen en minderen
- tips voor nog meer verdieping
Fisherman's rib
Werkwijze:
- opzetrij: alle steken rechts breien
- daarna zoals 1 rechts, 1 averechts, MAAR:
- bij de rechtse steek steek je de rechter naald een toer dieper (knit 1 below = k1b)
- bij de averechtse steek brei je gewoon averechts (purl 1 = p1)
- Engelstalige beschrijving voor de fisherman's rib:
- * k1b, p1, herhaal vanaf *
- deze toer steeds herhalen
Brioche stitch
Werkwijze:
- zoals 1 rechts, 1 averechts, MAAR:
- bij de rechtse steek de twee lussen die op de linker naald staan, samenbreien (knit 2 together = k2tog of brioche knit 1 stitch = brk1)
- de twee lussen komen van de steek en de omslag uit de vorige toer
- in de eerste toer na de opzet heb je die omslag nog niet, daarom brei je deze steek (alleen in die eerste toer) gewoon rechts
- voor brk zegt men soms 'bark'
- bij de averechtse steek eerst de draad naar voor brengen en dan de steek van de linker naald averechts afnemen maar niet breien
- als je daarna weer 2 lussen samen rechts gaat breien komt de draad over de rechter naald te liggen; je brengt de draad NIET tussen de twee naalden naar achter
- samengevoegd is dit de steek afnemen met draad over de naald (slip 1 purlwise with yarn in front + yarn over = sl1yo)
- is deze uitleg niet duidelijk, bekijk dan even het filmpje, je zal zien, het gaat vanzelf...
- Engelstalige beschrijving voor de brioche stitch:
- eerste toer: * k1, sl1yo, herhaal vanaf *
- volgende toeren: * brk1, sl1yo, herhaal vanaf *
De verschillen
Ik heb de beide termen altijd een beetje door elkaar gebruikt en ik zie nog altijd geen verschil tussen de beide steken, maar die zijn er blijkbaar wel. Zo zou de strakheid van de steken verschillend zijn, maar ik merk dit niet.
Als je je hierin wil verdiepen, lees dan eens het artikel van Interweave.
Uitbreiding fisherman's rib
Eens je de bovenstaande werkwijze onder de knie hebt, kan je je kennis naar hartelust uitbreiden.
Alternatieve breiwijzen
Vier alternatieve manieren om de fisherman's rib te breien zijn:
- knit version (vanaf 2'23")
- * k1b, p1, herhaal vanaf *
- * k1b, k1, herhaal vanaf *
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
- purl version (vanaf 8'23"):
- * k1, p1b, herhaal vanaf *
- * p1, p1b, herhaal vanaf *
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
- knit and purl version I (vanaf 14'05"):
- * k1b, p1, herhaal vanaf *
- herhaal steeds de bovenstaande toer
- deze methode werd reeds in het eerste filmpje getoond en is ook mijn meest geliefde methode, maar dat is natuurlijk persoonlijk
- knit and purl version II (niet getoond in filmpje):
- * k1, p1b, herhaal vanaf *
- herhaal steeds de bovenstaande toer
- deze methode heb je nodig als je rond breit (zie verder)
Fisherman's rib rondbreien
Werkwijze:
- * k1b, p1, herhaal vanaf *
- * k1, p1b herhaal vanaf *
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
Tweekleurige fisherman's rib
Enkel mogelijk met rondbreinaalden of naalden zonder kop.
Werkwijze:
- kleur A: * k1, p1b, herhaal vanaf *
- steken naar de andere kant van de naald brengen
- kleur B: * k1b, p1, herhaal vanaf *
- werk keren
- kleur A: * k1b, p1, herhaal vanaf *
- steken naar de andere kant van de naald brengen
- kleur B: * k1, p1b, herhaal vanaf *
- werk keren
- herhaal steeds de vier bovenstaande toeren
Na een lange inleiding te zien vanaf 4'20":
Tweekleurige fisherman's rib rondbreien
Werkwijze:
- kleur A: * k1b, p1, herhaal vanaf *
- kleur B: * k1, p1b, herhaal vanaf *
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
Half fisherman's rib
Er bestaat ook zo iets als 'half fisherman's rib' of de halve patentsteek. Het breiwerk behoudt hier beter zijn vorm want het rekt iets minder uit en je hebt minder garen nodig maar de beide zijden zien er wel verschillend uit.
Werkwijze:
- de gemakkelijkse manier om deze steek te breien is door gebruik te maken van de knit version zoals hierboven uitgelegd, maar nu wordt de 2e toer anders gebreid:
- * k1b, p1, herhaal vanaf *
- alle steken rechts breien (k all stitches)
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
Minderen in fisherman's rib
Bij fisherman's rib doe je altijd dubbele minderingen, dus 2 steken
verminderen per keer, anders wordt het patroon helemaal verstoord.
Misschien heb je het eerste filmpje van Norman van NimbleNeedles reeds helemaal bekeken, maar indien je dit nog niet deed, dan zie je hier het minderen vanaf 25'34":
Meerderen in fisherman's rib
Bij fisherman's rib doe je altijd dubbele meerderingen, dus 2 steken meerderen per keer, anders wordt het patroon helemaal verstoord.
Ik vond geen duidelijk filmje, maar ik kan het wel proberen uit te leggen:
- brei in patroon tot en met de averechtse steek
- in de rechtse steek:
- brei een rechtse steek 1 toer dieper maar haal de lus niet van de linker naald
- sla de draad om de naald (yarn over)
- brei nog eens een rechtse steek in dezelfde steek zoals de vorige, maar haal nu de steek wel van de linker naald
- in de volgende toer:
- brei in patroon tot je aan de 3 steken van de meerdering uit de vorige toer komt
- op de plaats van de meerdering: p1, k1, p1 (en dus niet k1b)
- brei verder in patroon
- je kan deze techniek ook toepassen voor het meerderen van 4 steken
Uitbreiding brioche stitch
Brioche stitch rondbreien
Werkwijze:
- * brk1 (brioche knit 1 stitch), sl1yo, herhaal vanaf *
- aan het einde van de toer:
- de draad naar voor brengen (na de omslag = yarn over)
- de marker naar de rechter naald brengen
- sl1 purlwise, yarn over
- * brp1 (brioche purl 1 stitch), sl1p, yo, herhaal vanaf *
- aan het einde van de toer:
- de draad naar achter brengen (tussen de naalden)
- de marker naar de rechter naald brengen
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
- voor brk zegt men soms 'bark', brp zegt men soms 'burp'
Tweekleurige brioche stitch
Enkel mogelijk met rondbreinaalden of naalden zonder kop.
Werkwijze:
- kleur A: * brk1, sl1yo, herhaal vanaf *
- steken naar de andere kant van de naald brengen
- kleur B: * sl1p, yo, brp1, herhaal vanaf *
- werk keren
- kleur A: * sl1p, yo, brp1, herhaal vanaf *
- steken naar de andere kant van de naald brengen
- kleur B: * brk1, sl1yo, herhaal vanaf *
- werk keren
- herhaal steeds de vier bovenstaande toeren
Tweekleurige brioche stitch rondbreien
Werkwijze:
- kleur A: * brk1, sl1yo, herhaal vanaf *
- kleur B: * sl1p, yo, brp1, herhaal vanaf *;
- aan het einde van de 2e toer: de twee draden rond elkaar draaien (hoe je dit moet doen, wordt duidelijk als je naar het filmpje kijkt)
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
Half brioche stitch
Net zoals de half fisherman's rib bestaat, heb je ook een half brioche stitch.
Werkwijze:
- * k1, sl1yo, herhaal vanaf *
- * brk1, p1, herhaal vanaf *
- herhaal steeds de twee bovenstaande toeren
Minderen met brioche stitch
Bij brioche stitch doe je altijd dubbele minderingen, dus 2 steken verminderen per keer, anders wordt het patroon helemaal verstoord.
Werkwijze waarbij het 'beentje' van de steek naar links leunt:
- de laatst gemaakte steek is de sl1yo
- breng de brioche steek (dus met de twee lusjes) over naar de rechter naald
- brei de volgende averechtse steek + de brioche steek samen rechts
- haal de twee lussen van de brioche steek van de rechter naald over de eerste steek van de rechter naald (draad wat aantrekken)
- verder gaan met sl1yo
- de laatst gemaakte steek is eveneens de sl1yo
- brei de volgende brioche steek + de averechtse steek samen rechts
- breng de steek van de rechter naald terug naar de linker naald
- haal de brioche stitch van de linker naald over de eerste steek op de linker naald
- breng deze steek van de linker naald terug naar de rechter naald (draad wat aantrekken)
- verder gaan met sl1yo
Meerderen met brioche stitch
Bij brioche stitch doe je altijd dubbele meerderingen, dus 2 steken meerderen per keer, anders wordt het patroon helemaal verstoord. Vier steken meerderen kan ook.
Werkwijze:
- de laatst gemaakte steek is de sl1yo
- brei de brioche steek maar laat de lus niet van de linker naald vallen
- doe een omslag (yarn over)
- brei nog eens een brioche steek in dezelfde lus als de eerste en laat nu wel de lus van de linker naald vallen
- ga verder met een sl1yo
- in de volgende toer brei je als volgt:
- brei in patroon tot je aan de 3 steken van de meerdering uit de volgende toer komt
- op de plaats van de meerdering: sl1yo, k1 (ipv brk1), sl1yo
- brei verder in patroon
Krijg je er maar niet genoeg van dan zie je in onderstaand filmpje ook hoe je moet meerderen:
- in een brioche steek met 2 kleuren (vanaf 4'15");
- deze steek is echter niet zo mooi aan de achterzijde en dus niet echt geschikt voor een werk dat aan twee kanten zichtbaar is
- wanneer je rondbreit met brioche steek (vanaf 7'17")
Tips voor nog meer verdieping
YouTube
Er staan tientallen, zoniet honderden filmpjes op YouTube om je te oefenen in brioche stitch. Hierboven toonde ik er slechts enkele, maar ga gerust zoeken op het internet, je vindt er nog veel meer!
Stephen West
Iedereen die breit, kent waarschijnlijk wel de knotsgekke Stephen West van Westknits. Men noemt hem soms wel de koning van de brioche stitch. Wil je je verder bewamen in deze steek, met meerderen en minderen à volonté, waag je dan aan één van zijn patronen:
- Askews Me Poncho
- Askews Me Shawl
- Brioche Buddies
- Brioche Breeze Jacket
- Brioche Soundwaves
- Brioncho
- Brioshoreline Shawl
- Flying Foxtail Shawl
- Meandering Shawl
- Suriously Holey
Nancy Marchant
Is Stephen West de koning van de brioche stitch, dan is Nancy Marchant de keizerin van deze steek. Stephen heeft trouwens alles van haar geleerd.
Ik kan dus dit artikel niet beëindigen zonder Nancy Marchant, de wereldwijd gekende goeroe voor brioche stitch, te vernoemen. Haar website staat vol extra informatie, ze heeft drie klassen op Craftsy, verkoopt haar brioche-patronen op Ravelry en schreef ook verschillende boeken over deze steek, die in meerdere talen vertaald werden.
Ik laat haar, om dit artikel te besluiten, even aan het woord in een podcast van Fruity Knitting (vanaf 40'43"):
Met dank aan Brooklyn Tweed, Fruity Knitting, Knitiversity, Knitpicks, Lily Kate Makes, Marly Bird, Norman van NimbleNeedles, Mandi van RosiePosie Design Co., Stephen West, Emily van The Blue Mouse Knits, The Unapologetic Knitter en VeryPink Knits voor het delen van hun kennis.
Reacties
Een reactie posten